FİKRÎ VE SINAȊ MÜLKİYET HAKLARI, TEKNOLOJİ TRANSFERİ VE BİLGİNİN TİCARİLEŞTİRİLMESİ POLİTİKA VE ESASLARI
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Yükümlülükler
Amaç ve kapsam
MADDE 1 - Bu Politika ve Esaslar; Anadolu Üniversitesi öğretim elemanlarının fikrî ve sınai mülkiyet haklarının belirlenmesi, korunması, paylaşılması, lisanslanması ve ticarileştirilmesi konularındaki çalışma usul ve esasları düzenler.
Dayanak
MADDE 2 ‒ Bu Politika ve Esaslar; 10/1/2017 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununa, 6/11/1981 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa ve 24/4/2017 tarihli ve 30047 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sınai Mülkiyet Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 ‒ Bu Politika ve Esaslarda geçen;
- ARİNKOM: Anadolu Üniversitesi Ar-Ge ve İnovasyon Koordinasyon Birimini,
- ARİNKOM-TTO: Anadolu Üniversitesi Ar-Ge ve İnovasyon Koordinasyon Birimi-Teknoloji Transfer Ofisini,
- Buluş: Tarım alanı dâhil olmak üzere sanayinin herhangi bir kolunda mevcut problemlere teknik çözüm getiren yeni bir cihaz, ürün veya yöntemlerin tümünü,
- Çalışan: Özel hukuk sözleşmesi veya benzeri bir hukuki ilişki gereğince başkasının hizmetinde olan ve bu hizmet ilişkisini işverenin gösterdiği belli bir işle ilgili olarak kişisel bir bağımlılık içinde ona karşı yerine getirmekle yükümlü olan kişiler ile kamu görevlilerini,
- Eser: Sahibinin özelliğini taşıyan bilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar ile sinema eserleri olarak sayılan her çeşit fikir ve sanat ürünlerini,
- Fikir Ürünü: Bir biçim verilerek ifade edilmiş fikirleri,
- Fikrî ve Sınai Haklar: Tasarım, patent, marka, coğrafi işaret, entegre devre, faydalı model, geleneksel ürün adları ve benzerlerini,
- FMDK: Anadolu Üniversitesi Fikrî ve Sınai Mülkiyet Değerlendirme Kurulunu,
- İnovasyon: Yeni veya önemli ölçüde değiştirilmiş ürün (mal/hizmet) ya da süreci; yeni bir pazarlama yönteminin veya iş uygulamalarında, işyeri organizasyonunda ya da dış ilişkilerde yeni bir örgütsel yöntemin uygulanmasını,
- Know-How: Belirli bir faaliyetin yürütülebilmesi için gerekli olan bilgi birikimini,
- Kuluçka Merkezi: Şirketlere belli koşullarda ve belli bir süre için rehberlik hizmeti sunan, ofis alanı sağlayan ve yatırımcı bulma gibi konularda destek olan merkezi,
- Kurum: Türk Patent ve Marka Kurumunu,
- Lisanslama: Fikrî veya sınai mülkiyet hakları kullanımının bedel karşılığında devredilmesini,
- Marka: Bir teşebbüsün mallarının veya hizmetlerinin diğer teşebbüslerin mallarından veya hizmetlerinden ayırt edilmesini sağlaması ve marka sahibine sağlanan korumanın konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayabilecek şekilde ve sicilde gösterilebilir olması koşuluyla; kişi adları dâhil sözcükler, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere her tür işareti,
- Öğretim elemanı: Anadolu Üniversitesinde görevli öğretim elemanlarını,
- Patent: Teknolojinin her alanındaki buluşlara; yeni olması, buluş basamağı içermesi ve sanayiye uygulanabilir olması koşuluyla ulusal patent ofisleri tarafından verilen yasal mülkiyet hakkını,
- Rektör: Anadolu Üniversitesi Rektörünü,
- Rektörlük: Anadolu Üniversitesi Rektörlüğünü,
- Spin-Off Şirketi: Bir kamu kurumu veya üniversitenin entelektüel birikimiyle kurulan küçük ve yeni teknoloji tabanlı şirketleri,
- Start-Up: Yeni kurulmuş ve hızla büyüyen girişimi,
- Tasarım: Ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümünü,
- Teknoloji Ön Değerlendirme Formu: Teknolojinin ticari değerini gösteren raporu,
- Ticarileştirme: Fikrî ve sınai mülkiyet haklarının; devir, lisanslama, kuluçka merkezi, start up ve spin-off şirketi aracılığıyla veya herhangi bir şekilde kullanılması da dâhil olmak üzere ticari amaçlı tasarrufunu,
- Üniversite: Anadolu Üniversitesini,
- Yatırım: Belirli bir kaynağın veya değerin, gelir sağlamak amacıyla kalıcı bir biçimde kullanılmasını,
- Yazılım: Elektronik aygıtların belirli bir işi yapmasını sağlayan programların/arayüzlerin tümünü,
- Yönetici: ARİNKOM-TTO Yöneticisini,
- Yönetim Kurulu: Anadolu Üniversitesi Yönetim Kurulunu ifade eder.
Üniversitenin yükümlülükleri
MADDE 4 ‒ Üniversite; tüm fikrî ve sınai haklar konusundaki bildirimlerin alınması, yanıtlanması ve yürütülmesiyle ilgili işlemleri ARİNKOM aracılığıyla yapar.
Öğretim Elemanlarının yükümlülükleri
MADDE 5 ‒ Üniversitenin öğretim elemanları; fikrî ve sınai mülkiyete konu olabilecek bir fikir ürününü, Ek-1'deki “Buluş Bildirim Formu (BBF)”nu doldurarak en kısa sürede ARİNKOM’a bildirmekle yükümlüdür. Söz konusu bildirimin ayrıca elektronik ortamda da ARİNKOM’a sunulması ve yapılabilecek patent başvurusuna temel teşkil etmesi gerekir.
ARİNKOM’un yükümlülükleri
MADDE 6 – ARİNKOM, bildirim ulaştıktan sonra bildirimin alındığını yazılı olarak 3 gün içinde ilgilisine bildirir. Bildirimin ön değerlendirmesini yaparak düzeltme/değişiliklik gerektirmeyen bildirimler için “Teknoloji Ön Değerlendirme Raporu”nu hazırlayarak Anadolu Üniversitesi Fikrî ve Sınai Mülkiyet Değerlendirme Kurulu (FMDK)’na sunar. ARİNKOM; varsa buluş bildirimindeki düzeltme/değişiliklik önerilerini, en geç 1 ay içinde bildirim sahibine iletir. Bildirim sahibi de 7 gün içinde düzeltme/değişiklik önerilerine cevap vermekle yükümlüdür.
FMDK’nın Yükümlülükleri
MADDE 7 – FMDK’nin yükümlülükleri şunlardır:
- Kurula gönderilen “Teknoloji Ön Değerlendirme Raporları”nı değerlendirerek konuyla ilgili kararını Yönetim Kuruluna sunmak,
- Üniversitenin fikrî ve sınai haklarla ilgili politikalarını belirlemek,
- Fikrî ve sınai haklar kapsamındaki tüm fikir ürünlerini idari, hukuki ve ekonomik açıdan yönetmek,
- Üniversite lehine korunan fikir ürünlerinin üçüncü kişiler tarafından izinsiz kullanımıyla oluşan hak ihlali durumlarında yapılacak işlemlerde karar vermeye aracılık etmek,
- Fikir ürünlerinin korunması için ulusal ve uluslararası başvuruların hangi ülkelerde yapılacağının kararını vermek
- Konunun özelliğine ve belirlenmiş işletme politikalarına uygunluğuna göre bazı fikir ürünlerinin ticaret sırrı olarak saklanmasının ve açıklanmamasının kararını vermek,
- Bu politika ve esaslara uygun olarak fikir ürünlerine ilişkin hak sahipliğinden doğan haklarla ilgili bedelleri belirlemek için FMDK Başkanlığı aracılığıyla Yönetim Kuruluna başvurmak,
- Teknoloji transferi, üniversite-sanayi işbirliği sonucunda ortaya çıkan/çıkabilecek fikrî ve sınai haklar üzerindeki hak sahipliği konusunda gerekli kararları almak,
- Patent veya faydalı model belgelerine ilişkin yıllık ücretlerin yatırılması ile tasarımların ve markaların süresinde yenilenmesi kararlarını vermek ve uygulamak,
- Tescil edilmiş buluşun 3 yıl sonunda ticarileşmemesi durumunda Üniversitenin fikri ve sınai mülkiyet üzerindeki hakkından vazgeçme kararını vermek,
- Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Üniversite öğretim elemanları tarafından üretilen bilgi sonucunda ortaya çıkan fikrî ve sınai mülkiyet hak sahipliği konusunda gerekli kararları almak,
- Bu politika ve esaslar çerçevesinde Yönetim Kurulu tarafından alınan kararları ilgili kişiye/kişilere 2 ay içinde yazılı olarak bildirmektir.
Yönetim Kurulunun yükümlülükleri
MADDE 8 ‒ Yönetim Kurulunun yükümlülükleri şunlardır:
- FMDK’nın tavsiye kararlarını değerlendirmek ve karar vermek,
- Gerekli durumlarda FMDK tavsiye kararlarının gözden geçirilmesi ve yeniden hazırlanmasını talep etmek,
İKİNCİ BÖLÜM
FMDK’nin Oluşumu
FMDK’nin oluşumu
MADDE 9 ‒ FMDK, Anadolu Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı olup Kurul; ARİNKOM Birim Yöneticisi, ARİNKOM TTO Yöneticisi, ARİNKOM TTO Teknoloji Transfer Grup Yöneticisi, ARİNKOM Fikrî ve Sınai Haklar ve Ticarileştirme Koordinatörü ile Hukuk Müşavirinden oluşur. FMDK Başkanı, ARİNKOM TTO Birim Yöneticisidir. Üyeler, Rektör tarafından 3 yıl süreyle görevlendirilir. Makam boşalması nedeniyle boşalan üyelik için Rektör tarafından yeniden görevlendirme yapılır. Süresi dolan üye, yeniden görevlendirilebilir.
FMDK, Başkanın çağrısı üzerine salt çoğunlukla toplanır ve kararlar, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla alınır. Başkan tarafından Üniversite bünyesindeki konunun uzmanlarından gerekli hâllerde görüş istenebilir. FMDK kararları tavsiye niteliğinde olup Yönetim Kurulunun onayını gerektirir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Paylaşım Esasları
Paylaşım esasları
MADDE 10 – Öğretim elemanının yaptığı bir buluşa ve/veya geliştirmeye ilişkin Üniversitenin karar alması durumunda; Üniversite ARİNKOM aracılığıyla fikrî ve sınai hakların korunması konusunda belgelendirme, projelendirme ve ticarileştirme gibi süreçler için gerekli çalışmaları yapar.
Buluşla ve/veya geliştirmeyle ilgili faaliyetler sonucu bir gelir elde edilmesi durumunda, fikri hak belgelendirme sürecindeki masraflar ve yasal kesintiler düşüldükten sonra geriye kalan tutar; buluş sahibinin hesabına aktarılır. Bu faaliyetler sonucu Üniversite’ye kalan tutar ARİNKOM’un kullanımına bırakılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan Politika ve Esaslar
MADDE 11 ‒ Bu Politika ve Esaslar yürürlüğe girdiği tarihten itibaren Anadolu Üniversitesi Yönetim Kurulunun 06/08/2015 tarihli ve 25/57 sayılı kararıyla kabul edilen “Anadolu Üniversitesi Fikri Haklar, Teknoloji Transferi ve Bilginin Ticarileştirilmesi Politika ve Esaslarının Belirlenmesi” yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 12 ‒ Bu Politika ve Esaslar Senato tarafından kabul edildiği tarihten itibaren yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13 ‒ Bu Politika ve Esaslara ilişkin hükümleri Anadolu Üniversitesi Rektörü yürütür.
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ
Senato Karar Tarihi : 18/7/2017 Senato Karar Sayısı : 7/9